Dünya genelinde ekonomilere ait sinyallerin ağırlaşması fiyatlamaları zorlaştırıyor. ABD Merkez Bankasının (Fed) çarşamba günü eylül ayından itibaren faiz indirimlerine yeşil ışık yakmasına rağmen dün açıklanan datalar resesyon telaşlarının varlık fiyatları üzerinde tesirli olmasına neden oldu.
Ülkede açıklanan datalara nazaran, Tedarik İdare Enstitüsünün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda 46,8 ile 8 ayın en düşük düzeyine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.
ABD’de birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 27 Temmuz ile biten haftada 249 binle yaklaşık bir yılın en yüksek düzeyine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Fed’in takip ettiği enflasyon göstergelerinden biri olan ünite emek maliyeti, ikinci çeyrekte yüzde 0,9 artarak beklentilerin altında gerçekleşti. Ayrıyeten ABD’de inşaat harcamaları haziranda artış beklentisinin tersine yüzde 0,3’lük azalış kaydetti.
Bugün açıklanacak istihdam raporundan alınacak sinyallerin değeri kelam konusu dataların akabinde daha da artarken, bilhassa tarım dışı istihdam verisi yakından takip ediliyor.
Analistler, tarım dışı istihdamın temmuzda 175 bin kişi arttığı beklentisinin öne çıktığının belirterek, bilginin açıklanmasının piyasalarda oynaklığı artırmasının beklendiğini tabir etti.
Söz konusu gelişmeler para piyasalarındaki fiyatlamaları da kıymetli oranda etkilerken, Fed’in atılımlarının büyüklüğüne ait soru işaretleri ortaya çıktı.
Buna nazaran, Fed’in yıl sonuna kadar toplamda 75 baz puanlık faiz indirimi yapmasına kesin gözüyle bakılırken, eylül ayındaki toplantıda yüzde 30 ihtimalle 50 baz puanlık faiz indirimi yapılabileceği öngörülüyor.
Enflasyon telaşlarının yerini resesyon korkusuna bırakması inançlı liman varlıklara olan talebi desteklerken, ABD’nin 10 yılık tahvil faizi düşüş eğilimini üst üste yedinci iş gününe taşıyarak şubattan bu yana en düşük düzey olan yüzde 3,95 düzeyini test etti.
Dolar, altın ve petrol fiyatları
Dolar endeksi 104-104,5 düzeyindeki seyrine devam ederken, altının ons fiyatı şu sıralarda yüzde 0,5 artışla 2 bin 458 dolardan alıcı buluyor. Brent petrolün varil fiyatı ise dün yüzde 1,8 azalışla 79,9 dolara gerilemesinin akabinde şu sıralarda bu düzeyin çabucak altında seyrediyor.
Öte yandan, bilanço dönemi da pay ve kesim bazlı oynaklığın yüksek seyretmesine neden olmaya devam ediyor.
Dünkü finansal sonuçlara nazaran, ABD’nin teknoloji devlerinden Apple ve Amazon‘un geliri nisan-haziran devrinde arttı, Intel‘in geliri ise azaldı. Apple’ın pay başı karı piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşirken, Amazon’un gelirleri analist iddialarının altında kaldı.
ABD borsaları
Söz konusu gelişmelerle New York Borsası‘nda dün Nasdaq endeksi yüzde 2,3, S&P 500 endeksi yüzde 1,37 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,21 geriledi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne de yüzde 1’e yakın düşüşle başladı.
Avrupa borsaları
Avrupa’da dün satış yüklü bir seyir hakim olurken, İngiltere Merkez Bankası (BoE) siyaset faizini 25 baz puan indirerek yüzde 5’e düşürdü.
BoE Başkanı Andrew Bailey, toplantı sonrası yaptığı açıklamalarda siyaset faizini 25 baz puan indirme kararının hayli istikrarlı formda alındığını belirtirken, yılın geri kalanında muhtemel faiz indirimlerine ait açık bir sinyal vermekten kaçındı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalar BoE’nin kasımda tekrar faiz indirimine gitmesinin mümkün olduğunu gösterirken, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) karışık gelen enflasyon bilgilerine rağmen yüzde 95 ihtimalle eylülde tekrar faiz indireceği varsayım ediliyor.
Dün, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,01, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,14, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 2,3 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,68 azalış kaydetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık seyirle başladı
Asya borsaları
Asya hisse piyasalarında ise bugün satış baskısının derinleştiği görülürken, Japonya hisse piyasalarındaki düşüş yüzde 5’i aştı.
Japonya Merkez Bankasının (BoJ) enflasyonla uğraş kapsamında faiz artırımlarına devam edebileceği istikametindeki açıklamaların akabinde, piyasalarda BoJ’un faiz adımlarını 10 baz puandan 25 baz puana çıkarabileceğine ait söylentiler risk algısının had safhaya ulaşmasına neden oldu.
Söz konusu düşüş eğilimine teknoloji şirketlerinin öncülük ettiği görülürken, dolar/yen paritesi son 5 ayın en düşüğünde kalmaya devam ediyor.
Analistler, hem BoJ’un şahinleşmesiyle güçlenen yenin, hem de dünyada artan resesyon kaygısının ihracatçı Japon şirketlerin performansını olumsuz etkileyebileceği kaygısının Japonya hisse piyasalarındaki satış baskısının derinleşmesinde kıymetli rol oynadığını bildirdi.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 5,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,9, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,5 geriledi.
Türkiye ve Borsa İstanbul
Yurt içinde dün yükseliş eğiliminde hareket eden Borsa İstanbul‘da BIST 100 endeksi, günü evvelki kapanışa nazaran yüzde 1,5 artışla 10.798,09 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 33,1082’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında 33,1770 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün ABD’deki istihdam raporu datalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.650 ve 10.500 puanın dayanak, 10.800 ve 11.000 düzeylerinin direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
* 14.30 Türkiye, mayıs ayı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri
* 15.30 ABD, temmuz ayı tarım dışı istihdam
* 15.30 ABD, temmuz ayı işsizlik oranı
* 15.30 ABD, temmuz ayı ortalama saatlik kazançlar
* 17.00 ABD, haziran ayı fabrika siparişleri
* 17.00 ABD, haziran ayı güçlü mal siparişleri